Hipomineralizacja trzonowcowo-siekaczową (MIH) to powszechne schorzenie rozwojowe, które może dotyczyć 1 na 8 dzieci.(1) Ważne jest, aby zespół stomatologiczny był świadomy oznak i objawów tego schorzenia, aby zapewnić wczesną diagnozę i skuteczne leczenie.
Hipomineralizacja trzonowcowo-siekaczowa (MIH) jest częstym zaburzeniem rozwojowym, które może dotyczyć 1 na 8 dzieci.1 Ważne jest, aby zespół stomatologiczny jak najwcześniej dostrzegł objawy przedmiotowe i podmiotowe tej choroby. To zapewnia wczesne rozpoznanie i skuteczne postępowanie.
Termin MIH został po raz pierwszy wprowadzony w 2001 roku przez Weerheijm i wsp. Jest definiowany jako hipomineralizacja pochodzenia systemowego, objawiająca się odgraniczonymi, jakościowymi ubytkami szkliwa w zębach od jednego do czterech pierwszych stałych zębów trzonowych, często obejmuje też siekacze.2
Badania epidemiologiczne wykazały dużą zmienność występowania w zakresie od 2,8 do 40,2%.3 Ta zmienność może wynikać z braku standaryzacji narzędzi stosowanych do zbierania danych dotyczących MIH, co w wielu przypadkach prowadzi do niedoszacowania częstości występowania tego zaburzenia. W związku z tym przeprowadzono niedawno systematyczny przegląd i metaanalizę MIH w celu określenia globalnej częstości występowania, którą wstępnie szacuje się na poziomie 13,5%.4
Chociaż etiologia MIH nie jest w pełni poznana, ogólnie podkreśla się wieloczynnikowe czynniki ryzyka dotyczące zaburzenia rozwoju szkliwa w fazie jego dojrzewania, w wyniku przerwania procesu powstawania ameloblastów. Do czynników ryzyka zalicza się te związane z okresem pre, peri i postnatalnym, warunki środowiskowe oraz choroby wczesnego dzieciństwa często występujące u dziecka, które mogą przyczyniać się do zaburzenia w rozwoju zębów.4
Diagnoza
Ustalenie ostatecznego rozpoznania MIH może być trudne, zwłaszcza u małych dzieci, u których uzębienie stałe nie wyrżnęło się jeszcze w pełni, więc ubytki szkliwa nie są widoczne. Koniecznie należy rozważyć rozpoznanie różnicowe, w tym amelogenesis imperfecta i fluorozę zębów. Diagnoza MIH powinna być postawiona w momencie, gdy objawy klinicznie są widoczne zarówno w zębach mlecznych, jak i stałych. Dziecko powinno być zbadane z czystymi, mokrymi zębami. Jeśli stwierdzono obecność objawów klinicznych, szczegółowy wywiad medyczny jest oczywiście przeprowadzany z rodzicami lub opiekunami prawnymi, pod kątem chorób, które wystąpiły przed, około lub po urodzeniu lub w ciągu pierwszych trzech lat życia. Aby pomóc w standaryzacji diagnostyki, Europejska Akademia Stomatologii Dziecięcej (EAPD) opublikowała dokument dotyczący rekomendacji klinicznych dla lekarzy zajmujących się dziećmi z objawami MIH. Obejmuje on kryteria diagnostyczne MIH podkreślające konieczność dokładnej rewizji objawów przedmiotowych i podmiotowych. 5
EAPD Kryteria diagnostyczne MIH (oparte o publikacje Weerheijm i wsp. 2003; Lygidakie i wsp. 2010)5
Cecha diagnostyczna
Opis uszkodzenia
Zęby, których dotyczy
Od jednego do wszystkich czterech stałych pierwszych trzonowców (FPM) z hipomineralizacją szkliwaRównocześnie mogą być dotknięte stałe siekaczeAby zdiagnozować MIH, musi być uszkodzony przynajmniej jeden FPM.Im więcej trzonowców ma defekty szkliwa, tym więcej ma też siekaczy oraz tym poważniejsze są to defekty.Ubytki mogą być również widoczne na drugich trzonowcach mlecznych, przedtrzonowcach, drugich stałych trzonowcach i brzegach koron kłów
Wyraźne przebarwienia
Wyraźnie odgraniczone plamy charakteryzujące się zmianą przezierności szkliwaZmienność koloru, rozmiaru i kształtuKolor biały, kremowy lub żółty do brązowegoNależy brać pod uwagę tylko defekty większe niż 1 mm
Uszkodzenia szkliwa po wyrżnięciu
Szkliwo, w znacznym stopniu dotknięte tą chorobą, pęka po wyrznięciu się zęba pod wpływem sił żuciaUtrata pierwotnie uformowanej powierzchni szkliwa i zmienny stopień porowatości pozostałych obszarów z wyraźną hipomineralizacją Utrata szkliwa jest często związana z istniejącym wcześniej wyraźnie zaznaczonym obszarem opakerowymWidać obszary odsłoniętej zębiny i późniejszy rozwój próchnicy
Nadwrażliwość
Dotknięte tym schorzeniem zęby często wykazują wrażliwość, od łagodnej reakcji na bodźce zewnętrzne do spontanicznej nadwrażliwości.Trzonowce MIH mogą być trudne do znieczulenia.
Nietypowe wypełnienia
Wielkość i kształt wypełnień nie odpowiadają typowemu obrazowi próchnicyW przypadku zębów trzonowych wypełnienia są rozszerzone na gładką powierzchnię policzkową lub podniebienno-językowąCzęsto można zauważyć zmętnienie na brzegach wypełnień.Pierwsze stałe trzonowce i siekacze z wypełnieniami o podobnym zasięgu jak zmętnienia szkliwa w MIH zaleca się oceniać jako objawy tego zaburzenia
Ekstrakcje zębów trzonowychz powodu MIH
Usunięte zęby można określić jako posiadające MIH, gdy są:- Odpowiednie zapisy w dokumentacji medycznej- Wyraźnie zarysowane przebarwienia lub nietypowe wypełnienia na pozostałych pierwszych trzonowcach- Typowe, odgraniczone przebarwienia w siekaczach
Brak wczesnej interwencji stomatologicznej może prowadzić do postępującego uszkodzenia zęba, zwiększonego ryzyka próchnicy, możliwego zapalenia miazgi i nadwrażliwości. Związane z tą chorobą przebarwienia na zębach przednich nie prowadzą do zaburzeń funkcjonalnych, ale są nieestetyczne, co przyczynia się do problemów psychospołecznych.6 Konsekwencje tego mogą wpływać na funkcjonowanie, interakcje społeczne i jakość życia pacjenta.
Postępowanie
MIH stawia wiele wyzwań przed zespołem stomatologicznym. Młodsi pacjenci mogą wykazywać wyższy poziom lęku stomatologicznego, który bywa nasilony z powodu nadwrażliwości zębów na bodźce termiczne i mechaniczne. Zęby dotknięte MIH są również często trudne do znieczulenia, co wpływa na jakość leczenia zachowawczego i możliwość kontroli zachowania pacjenta. Firma Septodont może pomóc w leczeniu takich pacjentów. W naszym portfolio znajdują się wiodące na świecie produkty przeznaczone do kontroli bólu stomatologicznego. Należą do nich najwyższej jakości znieczulenia powierzchniowe do stosowania przed wkłuciem, leki znieczulające do iniekcji oraz igły o zredukowanym ugięciu.
Postępowanie w przypadku MIH jest w dużej mierze oparte na wytycznych dotyczących sprawdzonych rekomendacji klinicznych. Międzynarodowe Stowarzyszenie Stomatologii Dziecięcej (IAPD) opublikowało konsensusowe zalecenia dotyczące postępowania w przypadku MIH7, które obejmują następujące etapy:
1. Wczesna diagnoza umożliwia zapewnienie interwencji profilaktycznej lub wczesnej odbudowy zęba w celu uniknięcia postępującej destrukcji tkanek twardych i ewentualnego zapalenia miazgi oraz nadwrażliwości.
2. Odbudowa w zębach dotkniętych MIH wiąże się z gorszymi wynikami długoterminowymi niż w zębach nie dotkniętych tych schorzeniem.
– Nadwrażliwość może być kontrolowana przez stosowanie pasty do zębów nadwrażliwych i lakieru fluorkowego.
– Szkliwo dotknięte MIH może być trudnym substratem adhezyjnym dla uszczelniaczy i kompozytów. W przypadku uzupełnień adhezyjnych preparacja ubytku powinna sięgać do tkanek twardych w celu uzyskania lepszej adhezji.
– Cementy glasjonomerowe charakteryzują się wysokim odsetkiem niepowodzeń w MIH, ale mogą być stosowane do wypełnień tymczasowych w tych zębach 7
– W łagodnych postaciach MIH w siekaczach, połączenie wytrawiania, wybielania i uszczelniania dotkniętych obszarów może być podejściem zachowawczym. W trudniejszych przypadkach mikroabrazja lub kompozyt mogą poprawić estetykę. W ciężkich przypadkach MIH w zębach trzonowych do utrzymania może być konieczne zastosowanie koron całkowitych
.- Dodatkowe techniki znieczulenia miejscowego mogą być konieczne, aby poradzić sobie z nadwrażliwością w trakcie procedur uzupełniania ubytków.4
Ekstrakcje zębów pierwszych stałych trzonowców z lub bez późniejszego leczenia ortodontycznego można rozważyć przed wyrżnięciem drugich stałych trzonowców, gdy więcej niż jeden ząb jest dotknięty ciężkim MIH i są dolegliwości bólowe, biorąc pod uwagę wiek zębowy pacjenta (najlepiej 8-9 lat) oraz warunki okluzyjne i stan zębów sąsiednich.
5. U tych pacjentów należy ustalić częste wizyty kontrolne, ze względu na dużą nietrwałość wypełnień, aby uniknąć próchnicy wtórnej i bardziej rozległego uszkodzenia zębów.
Oprócz tych zaleceń, Biodentine™ jest stosowany przez niektórych klinicystów do pośredniego lub bezpośredniego pokrycia miazgi, gdy zarządzają oni odbudową bardzo zniszczonych zębów trzonowych stałych.
Rodzice coraz częściej dbają o badania kontrolne, a ponieważ MIH może dotyczyć 1 na 8 dzieci, dlaczego nie skorzystać z okazji i nie podzielić się tą informacją z szerszym zespołem stomatologicznym? Wdrożenie podejścia zespołowego polegającego na wczesnej diagnostyce i odpowiednim postępowaniu zminimalizuje wpływ MIH zarówno na pacjenta, jak i na praktykę.
(3) Ghanim, A., Silva, M.J., Elfrink, M.E.C., et al. Molar incisor hypomineralization (MIH) training manual for clinical field surveys and practice. Eur Arch Pediatric Dent 18, 225–242 (2017). https://doi.org/10.1007/s40368-017-0293-9
(4) Lopes, L.B., Machado, V., Mascarenhas, P. et al. The prevalence of molar-incisor hypomineralization: a systematic review and meta-analysis. Sci Rep 11, 22405 (2021). https://doi.org/10.1038/s41598-021-01541-7
(5) Lygidakie et al (2010), Best clinical practice guidance for clinicians dealing with children presenting with molar-incisor-hypomineralization (MIH): an updated European Academy of Pediatric Dentistry policy document. European Archives of Pediatric Dentistry. https://link.springer.com/article/10.1007/s40368-021-00668-5
(6) Rodd, H.D et al (2022), Molar incisor hypomineralization: current knowledge and practice. Int Dent J. https://doi.org/10.1111/idj.12624
Zarejestruj się teraz i uzyskaj ekskluzywny dostęp do:
Webinariów emitowanych na żywo i nagrań z nich, aby uczyć się od najlepszych prelegentów w branży stomatologicznej.
Treści edukacyjnych w różnych formatach (artykuły, podcasty, przypadki kliniczne, filmy i inne), aby rozwinąć swoje umiejętności i osiągnąć sukces biznesowy.
Nasz program Voice of Customer (Głos Klienta) przyczynia się do tworzenia innowacyjnych produktów odpowiadających Twoim potrzebom.
Zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa, oświadczam, że jestem specjalistą z branży stomatologicznej (stomatolog, technik dentystyczny, asystentka, higienistka lub osoba związaną z branżą). Mam świadomość, że treści zamieszczane na niniejszej stronie mogą zawierać między innymi materiały reklamowe wyrobów przeznaczonych do używania przez użytkowników innych niż laicy. W celu przejścia na stronę potwierdź swój status:
