Praktyczne, oparte na dowodach pomysły na zaprojektowanie gabinetu w sposób, który uspokoi nawet najbardziej zdenerwowanych pacjentów.
Uważa się, że lęk dentystyczny dotyka w różnym stopniu co najmniej 48% populacji Wielkiej Brytanii.1 W przypadku pacjentów nadmierny lęk może prowadzić do unikania leczenia, niekontrolowanej progresji choroby próchnicowej oraz występowania innych niekorzystnych objawów chorobowych w zakresie zdrowia jamy ustnej.2 Według badania przeprowadzonego na zlecenie firmy Septodont, zdaniem dentystów, niekontrolowany strach, którego doświadczają pacjenci zakłóca harmonogramy pracy gabinetu, wymaga dodatkowego czasu pracy i nakładów finansowych oraz zdecydowanie wpływa na obniżenie satysfakcji z pracy.
Dentyści w dużej mierze dostrzegają znaczenie radzenia sobie z lękiem. Rzeczywiście istnieje mnóstwo praktycznych strategii, które pomagają radzić sobie z lękiem w gabinecie, takich jak stosowanie powierzchniowych środków znieczulających aplikowanych przed wykonaniem iniekcji. Jednak z perspektywy niespokojnego pacjenta interwencje te mają miejsce na zbyt późnym etapie leczenia. Tutaj omawiamy, w jaki sposób świadomy i dobrze przemyślany projekt architektoniczny gabinetu może pomóc złagodzić niepokój pacjenta praktycznie już od momentu przejścia przez drzwi.
„Projekt wspierający” to termin wymyślony przez znanego naukowca behawioralnego i badacza architektury opieki zdrowotnej, dr n.med. Rogera Ulricha.3 Ulrich opisuje projektowanie wspierające jako praktykę:
Te wspierające cechy mają na celu wspieranie postrzegania kontroli, wsparcia społecznego i pozytywnego odwrócenia uwagi, przy czym te dwie ostatnie okazały się szczególnie skuteczne w zmniejszaniu poziomu lęku.4
Dla lękowego pacjenta obawa przed wizytą u dentysty zaczyna się już w momencie, gdy zdaje sobie sprawę, że jest mu potrzebna. Zanim umówi się na wizytę i zjawi się w Twoim gabinecie, może już spędzić tygodnie, a nawet miesiące, pielęgnując w sobie narastające poczucie strachu. Nic więc dziwnego, że w końcu po przyjściu do dentysty jest szczególnie wrażliwy na stresujące elementy środowiska gabinetu dentystycznego. Dlatego możesz mu pomóc złagodzić trudną do opanowania nerwowość, usuwając głównych sprawców jej narastania.
Zapachy
Gabinet stomatologiczny ma charakterystyczny „dentystyczny” zapach, który niektórym pacjentom może kojarzyć się z negatywnymi przeżyciami i emocjami. Możesz zminimalizować nieprzyjemne zapachy, używając tam, gdzie to możliwe, bezwonnych środków czyszczących, przechowując silnie pachnące produkty z dala od obszarów przebywania pacjentów i utrzymując odpowiednią wentylację biura.
W niektórych gabinetach stosuje się również dyfuzory olejków eterycznych, które pomogą maskować potencjalnie nieprzyjemne zapachy i działać uspokajająco na pacjenta. Lawenda jest popularnym olejkiem. Posiadamy w piśmiennictwie wiele dowodów potwierdzających jego działanie przeciwlękowe.5 Rumianek rzymski, ylang ylang, arcydzięgiel i słodka pomarańcza są również dobrze oceniane pod kątem sprawdzonych właściwości przeciwlękowych ,6 podczas gdy inne badanie wykazało, że bergamotka zmniejsza lęk u kobiet będących w poczekalni w szpitalu psychiatrycznym. 7
Hałas
Hałas w warunkach klinicznych może powodować stres psychiczny i fizjologiczny, a pacjenci często z tego właśnie powodu wykazują nadmierny niepokój, rozdrażnienie, przyspieszone tętno i podwyższone ciśnienie krwi.8
W gabinecie dentystycznym najbardziej oczywistym przestępcą jest turbina dentystyczna, ale istnieje wiele innych dźwięków, które mogą wstrząsnąć niespokojnym pacjentem. Postaraj się zminimalizować następujące elementy, aby stworzyć spokojne środowisko:
Oświetlenie
Ulrich przytacza dowody na negatywny wpływ, jaki ciemne, pozbawione okien otoczenie może mieć na samopoczucie pacjenta.3 Z drugiej strony ostre światło fluorescencyjne może być również nieprzyjemne dla wielu ludzi.
Idealnym rozwiązaniem, o ile to możliwe, jest posiadanie poczekalni wyeksponowanej na naturalne światło. Ekspozycja na światło słoneczne zwiększa poziom serotoniny, neuroprzekaźnika zaangażowanego w regulację nastroju i bólu. W badaniu z udziałem pacjentów po operacjach kręgosłupa, osoby wystawione na działanie większej ilości światła słonecznego zgłaszały mniej bólu i stresu oraz wymagały podawania o 22% mniej leków przeciwbólowych.8
Wykorzystaj ten efekt, ustawiając miejsca do siedzenia obok okien i usuwając wszelkie przeszkody w dostępie do światła. Jeśli w Twoim biurze brakuje naturalnych źródeł światła, użyj miękkiego oświetlenia naściennego zamiast ostrego światła górnego, aby stworzyć spokojniejszą atmosferę.
Komfort
Lęk może powodować zmiany fizjologiczne, w tym podwyższoną temperaturę ciała i suchość w ustach, więc upewnij się, że zapewniasz źródło wody i utrzymuj temperaturę w gabinecie na poziomie „lekko chłodnego” komfortu. W zależności od lokalnego klimatu możesz również zainstalować wentylatory, grzejniki, osuszacze lub oczyszczacze powietrza, aby uzyskać większą kontrolę nad temperaturą i jakością powietrza.
Jeśli chodzi o wygodę, ważne jest również wygodne siedzenie. Krzesła z twardego plastiku nie są przyjemne dla nikogo, ale pacjenci, którzy już odczuwają ból, dyskomfort lub niepokój, mogą być jeszcze bardziej podrażnieni niewygodnym siedzeniem.
Przestrzeń
Niektórzy z twoich pacjentów będą korzystać z wózków inwalidzkich lub balkoników i mogą odczuwać narastający niepokój oraz rozdrażnienie poruszając się po ciasnych przestrzeniach. Dotyczy to również pacjentów, którzy przyjeżdżają z dziećmi w wózkach. Upewnij się, że Twój układ pomieszczeń w gabinecie został prawidłowo rozplanowany. Tworząc przestronne przejścia i pozostawiając dużo przestrzeni w miejscach do siedzenia dbasz bezpośrednio o komfort pacjentów.
Nieład
Nieporządek sprawia wrażenie dezorganizacji i może nasilać niepokój. Wdróż politykę kontroli porządku, jeśli jeszcze jej nie masz. Zapewnij swojemu zespołowi wystarczającą ilość miejsca do zbierania odpadów i ich składowania, aby utrzymać należyty porządek w środowisku gabinetu stomatologicznego.
W zabieganej praktyce dentystycznej pacjenci często czekają dłużej niż oczekiwano. Nikomu się to nie podoba, ale dla lękowego pacjenta oznacza to jeszcze więcej czasu na dodatkowe zamartwianie się. Wykazano w wielu badaniach, że pozytywne odwracanie uwagi angażuje uwagę i odciąga ją od stresu, bólu, dyskomfortu, znudzenia lub niepokoju.4
Powszechnymi źródłami pozytywnej rozrywki w poczekalni są telewizory, spokojna muzyka, materiały do czytania, a dla naszych młodszych pacjentów zabawki i gry. Właściciele gabinetów stomatologicznych coraz częściej montują w swoich poczekalniach porty do ładowania telefonów oraz udostępniają Wi-Fi swoim pacjentom, umożliwiając im tym samym rozrywkę na własnych warunkach.
Wybierając telewizję lub muzykę, wielu właścicieli gabinetów wybiera kanał informacyjny lub lokalne radio. Odradzamy jednak to; kanały informacyjne, choć angażujące, często zawierają treści naładowane niekomfortowymi emocjonalnie i polaryzujące. A jeśli chodzi o muzykę, ulubiona piosenka jednej osoby może być dla innej osoby czymś nie do zaakceptowania!
Badania wskazują, że jeśli chodzi o lęk i łagodzenie stresu, istnieje znacznie skuteczniejszy sposób: wykorzystanie natury. Od dawna wiadomo, że kontakt z naturą ma pozytywny wpływ na zdrowie fizyczne i emocjonalne.8 Koncepcja ta stanowi podstawę szanowanej dziedziny projektowania zwanej biofilią, która wykorzystuje elementy natury w celu promowania dobrego samopoczucia. Ludzie jako gatunek, genetycznie i instynktownie potrzebują kontaktu z naturą, czerpiąc z niej motywację, energię i zwyczajną radość życia.
Możesz wykorzystać potęgę natury, po prostu wyświetlając obrazy lub filmy przedstawiające naturalne krajobrazy na ekranie telewizora lub pokazując dzieła sztuki przedstawiające naturalne sceny. Badania dowodzą, że może to zapewnić wymierne efekty redukujące stres, podobne do tych, jakie daje przebywanie na łonie natury.4 Ulrich zauważa, że patrzenie na sceny przyrodnicze poprawia nastrój, obniża ciśnienie krwi i zmniejsza tętno w ciągu zaledwie pięciu minut. 3 Wykazano również, że symulowane sceny przyrodnicze pomagają zmniejszyć odczuwanie bólu i promują lepsze efekty pozabiegowe.8
Jeśli chodzi o dźwięk, natura znów zwycięża! Wiadomo już, że słuchanie muzyki ma pozytywny wpływ na poziom stresu i lęku, ale badacze przeprowadzający szeroko zakrojony przegląd tego tematu byli zaskoczeni jednym szczególnym odkryciem: słuchanie szumu falującej wody znacznie skuteczniej zmniejszało poziom kortyzolu niż słuchanie muzyki.9
Wydaje się, że jedyną rzeczą lepszą od naturalnych efektów wizualnych lub dźwięków jest połączenie tych dwóch. Różne badania pokazują, że kiedy ludzie oglądają obrazy przyrody w towarzystwie dźwięku, efekt immersyjny – a tym samym zdolność do łagodzenia niepokoju i dyskomfortu – jest jeszcze większy8.
Inne sposoby na włączenie biofilii do wystroju biura obejmują rośliny, świeże kwiaty, elementy wodne i naturalne materiały, takie jak kamień i drewno. Użycie koloru może również wyczarować naturę; Surowe białe ściany tworzą „kliniczny” charakter, a łagodne błękity nieba i zieleń morskiej pianki nadają przestrzeni gabinetu spokojniejszą atmosferę.
Wsparcie społeczne może być kojące i uspokajające w chwilach niepokoju, ale poczekalnia gabinetu dentystycznego może być miejscem bardzo bezosobowym. Ulrich zauważa, że praktyka ustawiania siedzeń obok siebie w rzędach może hamować zaangażowanie społeczne.3 Z drugiej strony ustawianie siedzeń w małych, elastycznych grupach może ułatwić interakcję lub przynajmniej zmniejszyć poczucie izolacji, które może szczególnie odczuwać lękowy pacjent.
Korzystne dla pacjentów może być również poczucie więzi z osobami, które się nimi opiekują. Rozważ umieszczenie uśmiechniętych zdjęć personelu i humanizujących biografii na ścianie. Dzięki temu Twoi pacjenci mogą rzucić okiem na prawdziwą osobę stojącą za fartuchem. Inne pomysły to zdjęcia, listy lub kartki od szczęśliwych, zadowolonych pacjentów (oczywiście za ich zgodą) lub zdjęcia z imprez pokazujące pozytywne relacje pracowników gabinetu z lokalną społecznością.
Wydawca w artykule zamieszczony w British Journal of Medical Practitioners z 2019 r. podkreślił, w jaki sposób utrata kontroli, jakiej doświadczają pacjenci w placówce opieki zdrowotnej, może przyczyniać się do lęku 10. Od momentu, gdy szuka dostępnego dentysty aż do chwili, gdy usiądzie na fotelu, pacjent konfrontuje się z różnymi zagrożeniami prowadzącymi do utraty swojej osobistej autonomii.
Może to obejmować: konieczność wzięcia dna wolnego od pracy, zmaganie się z umówieniem wizyty, której woleliby nie mieć, lub ciągłe czekanie, gdy poprzednia wizyta nie odbyła się zgodnie z planem wizyt. Pacjenta bywa pozostawiony sam na krawędzi, czując, że nie ma innego wyboru, jak tylko poddać się tym różnorodnym wyzwaniom, jeśli chce uzyskać potrzebne leczenie.
Jak więc może pomóc projekt wnętrza Twojego gabinetu? Cóż, nie rozwiąże to problemu napiętego harmonogramu i długiego oczekiwania, ale może zminimalizować obciążenie pacjenta i przywrócić mu poczucie kontroli nad swoim doświadczeniem.
Potencjalne rozwiązania obejmują ułatwienia w orientacji przestrzennej danego miejsca poprzez użycie właściwego oznakowanie. W większych gabinetach i budynkach łatwo jest się zdezorientować, zwłaszcza jeśli pacjenta dodatkowo rozprasza ból lub niepokój. Ulrich zaleca stosowanie wyraźnych oznakowań, aby Twoi pacjenci mogli Cię łatwo znaleźć.3 W swoim gabinecie upewnij się, że udogodnienia, takie jak łazienki, dystrybutory wody, miejsca do siedzenia, porty ładowania i materiały do czytania są wyraźnie oznakowane oraz w przystępnych formatach, np. dużym drukiem, w powszechnie używanych językach.
Inną ważną kwestią jest poziom kontroli pacjenta nad otoczeniem sensorycznym, szczególnie u pacjentów narażonych na przeciążenie sensoryczne, np. osoby z zaburzeniami ze spektrum autyzmu lub zaburzeniami lękowymi. Czy istnieje spokojna przestrzeń, w której pacjent może uciec od hałasu i czy jest to wyraźnie oznakowane? Czy potrafią kontrolować głośność muzyki lub telewizora, czy też mają świadomość, że mogą o to zapytać pracowników?
Wymaga to trochę wysiłku i inwestycji, aby Twój gabinet stał się miejscem eliminującym lęk, ale Ulrich zauważa, że jest to często łatwiejsze i tańsze niż przewidują lekarze3. Na dłuższą metę on — wraz z wieloma badaczami, którzy opierali się na jego teorii projektowania wspierającego — są całkowicie zgodni, że można odnieść wiele korzyści zarówno dla pacjenta, jak i dla funkcjonowania gabinetu stomatologicznego.
Zarządzanie gabinetem
Twoja reputacja online może wpłynąć na sukces Twojej praktyki. Nasza bezpłatna Biała Księga podpowie Ci, jak odnieść sukces.
Darmowy dostęp
45 minut czytania
Relacje stomatolog-pacjent
Konflikt w miejscu pracy jest toksyczny dla zespołu, pacjentów i praktyki. Dowiedz się, jak zachować spokój w swoim gabinecie.
Darmowy dostęp
10 minut czytania
Kontrola bólu
Zatrudniasz nową asystentkę stomatologiczną? Dowiedz się, jak wyróżnić się jako pracodawca i przyciągnąć najlepsze z najlepszych……
Darmowy dostęp
7 minut czytania
Zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa, oświadczam, że jestem specjalistą z branży stomatologicznej (stomatolog, technik dentystyczny, asystentka, higienistka lub osoba związaną z branżą). Mam świadomość, że treści zamieszczane na niniejszej stronie mogą zawierać między innymi materiały reklamowe wyrobów przeznaczonych do używania przez użytkowników innych niż laicy. W celu przejścia na stronę potwierdź swój status: